Doradcza Grupa Ekspertów stanowi zespół osób, zaproszonych do współpracy z krajowym konsultantem ds. onkologii klinicznej w zakresie genetycznych i molekularnych aspektów rozpoznawania oraz leczenia złośliwych nowotworów. Celem działań zespołu jest współtworzenie wytycznych postępowania diagnostyczno-terapeutycznego z uwzględnieniem uwarunkowań genetycznych i molekularnych. Istotnym zadaniem jest również działalność dydaktyczna i naukowa, a także ocena wdrażania do praktyki nowych możliwości diagnostyczno-terapeutycznych.
Pierwsze spotkanie zespołu odbyło się Warszawa, 20 lutego 2009 r. w Warszawie. Uczestnikami spotkania byli:
prof. dr hab. med. Maciej Krakowski - COI Warszawa
dr hab. med. Maria Litwiniuk - UM Poznań
dr med. Renata Duchnowska - WIM Warszawa
dr med. Iwona Głogowska - COI Warszawa
dr med. Aleksandra Łacko - AM Wrocław
dr hab. med. Piotr Potemski - UM Łódź
dr hab. med. Piotr Rutkowski - COI Warszawa
dr hab. med. Piotr Wysoki - UM Poznań
dr med. Michał Jarząb - COI Gliwice
dr med. Dariusz Kowalski - COI Warszawa
dr med. Krzysztof Krzemieniecki - CMUJ Kraków
dr med. Jarosław Mądry - UM Poznań
Z ważnych przyczyn nie dojechali:
dr med. Rafał Dziadziuszko - AM Gdańsk
dr hab. med. Sergiusz Nawrocki - WMU Olsztyn
P r o g r a m
1. Ogólne cele działalności Grupy Ekspertów ds. molekularnych uwarunkowań w onkologii
• Wykorzystanie wiedzy na temat molekularnych uwarunkowań złośliwych nowotworów w opracowaniu i aktualizowaniu zasad postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w zakresie:
- ustalania rozpoznania i zaawansowania nowotworów;
- określania czynników prognostycznych;
- określania czynników predykcyjnych korzyści terapeutycznych;
- określania czynników predykcyjnych toksyczności leczenia;
- opracowywania najbardziej skutecznych i bezpiecznych schematów leczenia;
- określania najbardziej właściwych metod oceny wyników leczenia;
- rozpoznawania i różnicowania nawrotu choroby;
• Ocena możliwości wprowadzania nowych metod diagnostycznych i terapeutycznych wobec możliwości finansowania oraz procedur Narodowego Funduszu Zdrowia i Ministerstwa Zdrowia, a także możliwości świadczeniodawców.
• Opiniowanie edukacyjnej wartości szkolenia przeddyplomowego i podyplomowego w zakresie onkologii oraz współuczestnictwo w opracowaniu dydaktycznych programów dla potrzeb medycznych uczelni i innych instytucji.
• Uczestnictwo w działalności naukowo-dydaktycznej Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej oraz innych towarzystw onkologicznych w zakresie:
- prezentacji własnych doświadczeń;
- organizacji szkoleń o charakterze wykładowym i warsztatowym;
- promowania i nagradzania wyróżniających się naukowych doniesień;
- inicjowanie i prowadzenie naukowych badań;
- publikowanie naukowych doniesień w oparciu o własne doświadczenia;
- udział w międzynarodowych konferencjach naukowych o tematyce zgodnej z celami działalności zespołu.
2. Szczegółowe propozycje działalności Grupy Ekspertów
• Współudział w przygotowaniu podręcznika Diagnostyka patomorfologiczna w onkologii.
• Udział w pracach zespołu doradczego krajowego konsultanta nadzorującego prawidłowość kwalifikacji i realizacji leczenia uwarunkowanego molekularnie (współpraca z NFZ).
• Opracowanie programu sesji na temat molekularnych uwarunkowań rozpoznawania i leczenia złośliwych nowotworów podczas najbliższych krajowych konferencji naukowo-szkoleniowych.
• Udział w pracach nad opracowaniem zasad realizacji klinicznych badań w Polsce.
• Przygotowanie propozycji wieloośrodkowych badań klinicznych z wykorzystaniem środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz funduszy Unii Europejskiej.
W wyniku spotkania podjęto następujące uzgodnienia i decyzje:
1. Uczestnicy spotkania zgłosili gotowość działania w ramach Grupy Ekspertów podkreślając, że warunkiem zaangażowania oraz poświęcenia czasu dla realizacji proponowanych działań powinno być uzyskanie sytuacji, w której efekty działalności będą wiążące dla Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) i Ministerstwa Zdrowia (MZ) oraz innych podmiotów decyzyjnych. Uczestnicy spotkania podkreślili, iż pragną pełnić rzeczywistą rolę merytoryczną i opiniotwórczą, a nie funkcje wykonawcze lub powielające działalność odpowiednich instytucji państwowych. Zaproponowano, żeby w związku z tym zabiegać o udostępnienie Grupie Ekspertów przez NFZ stosownych narzędzi i sprawozdań.
2. Poruszono problem niewykorzystania w większości ośrodków wojewódzkich wielu leków, kontraktowanych z NFZ. Uznano, że określenie przyczyn i możliwości rozwiązania tego problemu może być przedmiotem zainteresowania Grupy, dysponującej odpowiednią wiedzą, którą chętnie zaoferują odpowiednim organom decyzyjnym.
3. Wskazano problem nierównomiernego dostępu do pracowni biologii molekularnej - w niektórych województwach współpraca z pracowniami biologii molekularnej jest niemożliwa z powodu ich braku, natomiast w innych potencjał pracowni nie jest wykorzystany.
4. Zwrócono także uwagę na pilną konieczność okresowej walidacji pracowni patologicznych i dyskutowano nad możliwościami działań Grupy Ekspertów w tym zakresie.
5. Omówiono udział Grupy Ekspertów w zakresie programu nauczania przed- i podyplomowego. Uczestnicy przedstawili skuteczne rozwiązania zagraniczne. W nawiązaniu do działalności edukacyjnej Grupy Ekspertów zaakceptowano propozycję zorganizowania podczas XII Kongresu PTOK w Sopocie (10-12.09.2009) dodatkowej sesji, poświęconej molekularnej biologii nowotworów i jej konsekwencjom terapeutycznym (przygotowanie programu - zespół pod przewodnictwem dr hab. med. Marii Litwiniuk).
6. W związku z projektem przygotowania podręcznika Zalecenia w patomorfologicznej diagnostyce nowotworów pod redakcją prof. Włodzimierza T. Olszewskiego i prof. Macieja Krzakowskiego uzgodniono listę autorów poszczególnych rozdziałów.
1. Nowotwory płuca i opłucnej oraz śródpiersia - Renata Langfort, Rafał Dziadziuszko
2. Nowotwory układu moczowo-płciowego - Marcin Ligaj, Krzysztof Krzemieniecki
3. Mięsaki tkanek miękkich - Janusz Ryś, Piotr Rutkowski
4. Rak piersi - Wojciech Olszewski, Piotr Potemski, Iwona Głogowska
5. Nowotwory kobiecego układu płciowego - Jan Bręborowicz, Radosław Mądry
6. Nowotwory układu pokarmowego - Janina Ormowska, Aleksandra Łacko, Renata Duchnowska
7. Nowotwory tarczycy - Dariusz Lange, Michał Jarząb
8. Nowotwory układu wewnętrznego wydzielania (z wyłączeniem nowotworów tarczycy) - Dariusz Lange, Michał Jarząb
9. Mięsaki kości - Konrad Ptaszyński, Zbigniew Nowecki
10. Czerniak - Anna Nasierowska Guttmejer, Piotr Wysocki
11. Nowotwory układu nerwowego - Radzisław Kordek, Sergiusz Nawrocki
12. Rak narządów regionu głowy i szyi - do ustalenia (prof. Włodzimierz T. Olszewski), Dariusz Kowalski
13. Nowotwory układy chłonnego - Krystyna Gałązka, Wojciech Jurczak
14. Nowotwory o nieznanym umiejscowieniu pierwotnym - Wojciech P. Olszewski, Maria Litwiniuk
6. Prof. Krzakowski poinformował o propozycji MZ prowadzenia kursów dla kierowników specjalizacji w deficytowych dziedzinach (w tym onkologia kliniczna). Uczestnicy spotkania przedstawili kilka propozycji (np. dodatek finansowy za każdego specjalizanta, obowiązek przygotowywania przez kierowników specjalizacji sprawozdań z przebiegu szkolenia, przyznawanie punktów edukacyjnych w zależności od każdego specjalizanta po pomyślnym zakończeniu szkolenia i zdaniu egzaminu, zobowiązanie kierowników do wypełnienia specjalnego testu (egzaminu), ograniczenie liczby kierowników specjalizacji na podstawie stażu pracy po uzyskaniu tytułu specjalisty, prowadzenie szkolenia podyplomowego dla kierowników specjalizacji).
7. Zaproponowano stworzenie listy badań klinicznych, realizowanych w Polsce oraz zamieszczenia jej na portalu PTOK po sprawdzeniu możliwości prawnych.
8. W sprawie badań akademickich wysunięto postulat ich inicjowania przez badaczy, a nie wyłącznie firmy farmaceutyczne, a także - w miarę możliwości - finansowania niezależnego od farmaceutycznego przemysłu.